Vertaling ‘Kristallnacht’ van BAP, naar aanleiding van blog van 8 november 2009 en de reprise van 9 november 2011.
Het komt voor, dat ik glasgerinkel denk te horen,
dat iets in mij zich roert.
Een geluid, niet eens hard,
vaak valt het niet op (klinkt het vertrouwd),
zelden heb je het gelijk door.
Je wordt wakker, wrijft je ogen uit en ziet
een beeld, iets tussen Bruegel en Bosch,
geen mens die om het alarmsignaal maalt,
want ‘sein veilig’ kost half zoveel moeite.
Het riekt naar Kristallnacht.
Wat is de stilte voor de storm?
Heimelijk verlaat iemand de stad.
De notabelen, onherkenbaar,
haasten zich voorbij.
Officieel worden zij er niet graag mee in verband gebracht
wanneer de volksgeest, altijd bereid,
naar een kookpunt raast en schreeuwt:
‘Heil Halali!’ 1) en grenzeloos belust,
ziedend van afgunst om vergelding brult
in de Kristallnacht.
Maar zij die zich storen aan hen die anders zijn,
die met de stroom meezwemmen, zoals het hoort,
voor wie homo’s misdadigers zijn
en buitenlanders paria’s zijn,
zij hebben iemand nodig die hen in vervoering brengt (verleidt).
Dan zal geen cavalerie ons redden,
geen Zorro die zich daarom bekommert.
Hij pist hooguit een Z in de sneeuw
en valt lallend van onverschilligheid om:
‘Nou, en? Kristallnacht!’
In een kerk met een Kafkaklok
zonder wijzers, met alleen streepjes,
leest de blinde aan de dove
Piet de Smeerpoets 2) voor
achter een drievoudig vergrendelde deur.
De wachter met zijn sleutelbos
vindt zichzelf waarlijk een genie,
omdat hij alle uitwegen verpulvert
en verkoopt tegen claustrofobie 3)
in de Kristallnacht.
Ondertussen, op het marktplein misschien,
laat de lynchende menigte, ongemaskerd,
vandaag haar ware gezicht zien.
Zij raapt stenen en slijpt haar messen
en oefent voor de Dag des Oordeels (de jongste dag)
op hen die al verraden zijn.
De galeien liggen losjes vastgemaakt, klaar om te vertrekken.
In de haven wordt op slaven gewacht
op de scherven van de ongelijke strijd
uit de Kristallnacht.
Daar, waar Darwin overal bij gehaald wordt,
of mensen nu verdreven of gemarteld worden.
Daar, waar macht beheerst wordt door geld,
waar het cruciaal is om sterk te zijn,
waar ‘je koest houden’ en ‘in de houding staan’ de norm is.
Waar strijdliederen opgedreund worden,
waar mensen gedreven door barbaarse hebzucht,
‘Hosanna’ en ‘Kruisig Hem’ 4) roepen
als zij ergens voordeel in zien,
daar is het dagelijks Kristallnacht.
—-
1) Heil Halali = een Duitse jachtkreet.
2) Moraliserende bestseller uit 1871, vertaling van Der Struwwelpeter van Heinrich Hoffman, hier in te zien.
3) Claustrofobie als tegenovergestelde van Lebensraum, waar het Derde Rijk naar streefde.
4) Verwijzing naar Marcus 15:1-15, waarin de menigte, door leiders opgehitst, oproept Jezus te kruisigen, terwijl zij vijf dagen daarvoor nog hosanna riep en Hem tot Koning wilde kronen (zie Marcus 1:1-11).
—————————
Tekst is een gedeeltelijke bewerking van deze vertaling van Martin Kessel.
Op de website van BAP staat hier de volledige tekst van het lied in het Keuls en Duits.
Hier en hier staat meer uitleg vinden over de Kristallnacht zelf. Voor kinderen is het boek Holocaust van Angela Gluck Wood een aanrader.
Van alle markten thuis 