In onze manier van thuisonderwijs gebruiken we van alles wat: echte schoolboeken voor wiskunde, een moestuin, veel musea voor aanschouwelijk onderwijs en nog veel meer waarover je op het weblog kunt lezen. Rechts in de kantlijn kun je per vak of thema zoeken in de ‘onderwerpenwolk’.

Ik laat me in het bijzonder inspireren door de Charlotte Masonmethode, een omvangrijke stroming binnen het thuisonderwijs. De methode is vernoemd naar de Britse Charlotte Mason die er voor haar tijd (eeuwwisseling 19e-20e eeuw) revolutionaire onderwijsfilosofieën op na hield en deze ook verwezenlijkte.

Een belangrijk onderdeel in dit onderwijs is het gebruik van zogenaamde living books. Mason bedoelde daarmee dat kinderen in plaats van uit droge tekstboeken moesten leren uit ‘levende’ boeken. Boeken die de tand des tijds hebben of kunnen doorstaan. Geen zakelijke opsomming van feiten, maar echte verhalen die je meeslepen en interesseren. Klassiekers, geschreven door bezielde auteurs die hun ideeën con amore kunnen overbrengen.

In het thuisonderwijs betekent dit dat je voor zoveel mogelijk vakken zulke living books gebruikt. Voor het vak geschiedenis gebruiken we geen lesboek van de educatieve uitgeverij waarin stukjes en beetjes geschiedenis staan, maar een boek waarin de geschiedenis in mooie verhalen chronologisch verteld wordt, van Prehistorie tot nu (zoals Een kleine geschiendenis van de wereld van Gombrich of Lang geleden… van Arend van Dam). Bij ieder tijdvak lezen we boeken over die tijd. Over de Oudheid Griekse en Romeinse mythen, maar ook Asterix en Obelix, over Floris V lezen we Schildknaap op het Muiderslot. En natuurlijk de fantastische stripboekenreeks Van nul tot nu.

We bekijken meer bronnen over hetzelfde onderwerp: schoolplaten in mooie boeken als Historisch Tableau en Gulden sporen, schooltv-series, we bezoeken Nederlands erfgoed. Voor aardrijkskunde lezen we onder meer Niels Holgerssons wonderbare reis en De kinderen van Bolderburen als het over Zweden gaat en de Kleine Huisserie als we het over de pioniers in de Verenigde Staten hebben.

Er bestaat geen eenduidige definitie van het ‘levendige’ van de living books. Voor boeken die hun levendige aspect nog niet bewezen hebben omdat ze te jong zijn om als klassieker gekenmerkt te worden, vallen we daarom noodgedwongen terug op schimmige omschrijvingen als ‘mooi geschreven’, ‘ontroerend’ of ‘literair’. Ik ga uit van boeken die je in het hart raken, boeken die je je zult bijven herinneren. Die definitie is even vaag, maar het is niet anders; uiteindelijk weet iedereen wel wat ik bedoel. Hier staat een rijtje van zulke boeken.