De geboorte van 2014
2 januari 2014
Het is jammer voor Botticelli, maar hij is veel te vroeg geboren. Als hij had geweten wat er in 2014 uit het schuim van de zee geboren zou worden, was dat hele schilderij zo veel beter geweest.
Niet dat gelikte en gestileerde met zo’n pastelkleurige zee. Meer aards.
Ik denk dat Botticelli de aarzeling er ook goed in verwerkt zou hebben. Dat je je op oudjaarsavond in bravoure en baldadigheid iets hebt voorgenomen en dat je ’s morgens denkt: waarom ook alweer?
Maar ja, je bent veertien, vijftien en dan is die prefrontale kwab nog zo fris en nieuw. Het knopje ‘bedachtzaam’ ligt vlak naast het knopje ‘doodsverachting’ en de kleur rood staat nog niet voor gevaar, maar voor een algehele sensatie van onsterfelijkheid. Helemaal als je met z’n tweeën bent.
Alle foto’s door huisfotograaf Louwrents R.
De omstandigheden moeten verder zo’n beetje hetzelfde geweest zijn als bij de geboorte van Venus, vermoed ik. Zo veel had Botticelli niet eens hoeven veranden. De goden Zephyr (aka ‘westenwind’) en Aura (‘koele morgenbries’) had hij prima kunnen laten staan daar links. Maar ik weet zeker dat hij ze anders afgebeeld zou hebben.
Meer ‘wind’ in westenwind.
En een zachter morgenbriesje.
Ik wens je een prachtig, nieuw, versgeboren 2014.
528
5 maart 2010
We merkten het meteen toen vriend D. woensdagmiddag kwam spelen. Er was iets. Na tien minuten kwam het eruit. ‘Ik heb vandaag mijn citoscore gehad’, zei hij. ‘Ik ben er wel van geschrokken.’
Alle andere voor- en nadelen terzijde schuivend is dit een van mijn hoofdbezwaren tegen onderwijs waar kinderen niet hun individuele talenten mogen ontwikkelen: dat zij na zes jaar gereduceerd worden tot een getal. En een getal als 528 doet in geen enkel opzicht recht aan een jongetje als D.
We hebben het hier over D., die feilloos weet hoe je met mensen moet omgaan. Die iedereen bij het spel betrekt en altijd compromissen weet te vinden.
D. met zijn taalvirtuositeit, zijn enorme gevoel voor humor. Die het heerlijk vindt om verhalen te verzinnen, enthousiast aan zijn opstel werkt, ook al schrijft de juf als enig commentaar: ‘Duidelijker schrijven. Dit kan ik niet lezen.’ Juf weet niet feilloos hoe je met mensen moet omgaan.
D. met zijn onbegrensde hart en zijn torenhoge rechtvaardigheidsgevoel, die petities opstelt en handtekeningenacties organiseert als zijn klas ten onrechte gepasseerd wordt voor een jaarlijks evenement.
D. die speciaal voor Cato’s verjaardag langskomt, met precies de juiste cadeaus. Die van zijn zakgeld een souvenir uit Venetië meeneemt, omdat hij dat ene dingetje ‘echt iets voor Philip’ vond. Die er vervolgens aan denkt om ook iets voor Jet en Cato uit te zoeken.
Die de allerbeste kerstkaarten van de wereld kan schrijven.
En ja, het is ook een beetje een dromer. Maar je moet een vlinder de tijd geven om zijn vleugels te ontvouwen.
Het ergste vind ik dat dit belachelijke getal een deel van zijn zelfbeeld wordt. Zoals bij mijn vriendin, die altijd dacht dat ze dom was, omdat procentsommen en grammatica bij haar niet vanzelf gingen – toen ze elf was. Toen ze er op haar vijfentwintigste nog eens naar keek, snapte ze het wel. Hoe kon dat nou, zij was toch iemand die dat soort dingen niet begreep? Hoeveel dingen ze niet eens geprobeerd heeft, omdat ze dacht dat ze het toch niet kon.
Waarom zijn procentsommen belangrijker dan creativiteit? Is kennis van de Nederlandse grammatica op je twaalfde een belangrijkere factor voor geluk en succes dan muzikaliteit, inlevingsvermogen, filosofisch inzicht? Als je van alle dieren op de wereld de habitat weet en in welke werelddelen zij voorkomen, dan kun je toch een citoscore halen waarbij diverse leerwegen bij voorbaat afgesneden zijn, want wereldoriëntatie telt niet mee voor de toets.
Het filmpje dat ik hier plaatste is bekend, maar niettemin nog steeds veelzeggend. Voor wie liever Nederlands leest, staat hier een vertaling.
Ik moest ook denken aan het iq-puzzeltje dat de wiskundemeisjes een tijdje geleden plaatsten. Vergeet vooral niet de oorspronkelijke links van Tanya Khovanova te lezen.
D. heeft woensdagavond bij ons gegeten en we hebben gevierd dat hij onze vriend is. Ik hoop dat hij nooit, nooit vergeet dat hij alles kan worden wat hij wil. De wereld smacht naar mensen zoals hij.
Van kinderen
26 februari 2010
Het is vakantie, met voortdurend aanloop van vrienden en vriendinnen die op andere dagen naar school gaan. Er wordt ons vaak gevraagd of wij ook de schoolvakanties aanhouden. Dat is in principe niet zo; het weinige formele werk gaat meestal gewoon door. Dat is te zeggen: ténzij er vriendjes komen spelen.
Als de kinderen een afspraak hebben halverwege de middag, dan maken ze ’s morgens wel gewoon hun dagelijkse dingen. Maar als ze in een ritme zitten van dagen vol spelen en aanwaaiende vrienden, dan laten we het reken- en schrijfwerk voor wat het is. Ik vind spelen namelijk heel belangrijk.
En leren houdt natuurlijk niet op bij die paar uur aan tafel. Ik begrijp dat het moeilijk voor te stellen is, maar als je thuisonderwijs geeft, is er veel onderwijstijd die niet als zodanig geteld wordt in een schoolrooster. Als Jet om vijf uur nog even gaat ‘lepboeken’, valt dat niet onder schooluren. Als Philip de wisselkoers voor Engelse ponden opzoekt ook niet. Of als hij Cato drie prentenboeken voorleest. En als Jet vraagt waarom die ‘minister met dat blonde haar’ een lijfwacht heeft, en we praten over Geert Wilders, het verschil tussen minister en partijleider, over vrijheid van meningsuiting en anderen behandelen zoals je zelf behandeld wilt worden, dan trekken we die tijd niet af van de vakantiedagen.
De afgelopen week was zo’n vakantieweek vol onderwijs dat geen onderwijs heet. Een huis vol grote en kleine vrienden, spelletjes spelen, de dungezaaide zonnestralen benutten, logeren en veel samen eten.
We zijn ook naar Het Van Kinderen Museum geweest. Voor het eerst – en zeker niet voor het laatst. Wonderlijk genoeg waren we, ondanks de vakantie, de enige bezoekers. Dat maakt zo’n eerste bezoek wel extra bijzonder, want de medewerkers hadden alle tijd.
Het Van Kinderen Museum is een galerie annex atelier waar je veel verschillende disciplines kunt uitoefenen. Langs alle muren staan houtsnijwerken, stellages, keramiekschalen, legocreaties, laboratoriumopstellingen, robotjes, textiele werken en andere kunststukjes. Bij binnenkomst word je eerst uitgenodigd om op alle planken en achter alle deurtjes te kijken wat je aanspreekt, inspiratie op te doen.
Als je iets gevonden hebt wat je leuk lijkt, meld je je bij een van de medewerkers. Jet werd meteen enthousiast van deze hoed.
Vriendinnetje C. dacht eerst dat zij parfum wilde maken, maar koos later toch voor een mozaiektegel. Philip en zijn vriend D. wilden iets maken wat kon bewegen, maar een hele robot was te veel werk voor één middag. D. ging uiteindelijk voor een auto, Philip voor een boot.
Een paar uur lang zijn ze bezig geweest met stukjes mozaieksteen, lapjes stof, naald, draad, ellebogenstoom,
hout, koperdraad, elektromotortjes, cirkelzagen, vingerwijzingen,
en boven alles: inspiratie. Als je nou een grote ketel neemt, je gooit dat allemaal bij elkaar en je neemt vier alchemisten tussen de zeven en de twaalf jaar, dan krijg je dit:
een prachtig mozaiek,
een beeldschone hoed,
een vet coole slee,
en een luxe catamaran zonder zeil.
Het tegeltje en de hoed hebben voornamelijk esthetische waarde, maar de voertuigen moesten ook nog werken, was het idee. Dat is gelukt. Als je de stroomdraadjes tegen de polen van een batterij houdt, werkt het motortje. Kijk maar naar de auto:
De boot hebben we thuis uitgeprobeerd in een teil. Eerst zie je hem een stukje achteruit varen, daarna vooruit. Als je de stroomdraadjes van pool verwisselt, draait het motortje de andere kant op. In het grote ligbad doet hij het helemaal mooi.
- Hier de link naar Het Van Kinderen Museum in Den Haag, let goed op de openingstijden. De totaalprijs staat niet duidelijk op de website. Entree is 2,50 p.p. plus ‘materiaalkosten’, die in de praktijk neerkomen op 10 euro per project. Per kind moet je dus rekenen op 12,50, plus 2,50 voor begeleidende volwassenen.
- Hier een Engelstalige uitleg over de elektromotor – ik kon geen goede Nederlandstalige site vinden.
D.
30 december 2008
Philip en D zijn dikke vrienden. Eigenlijk is iedereen in ons gezin dikke vrienden met hem, want D is een lieverd. Het is een erg sociaal jongetje met veel vriendjes, maar gelukkig maakt hij vaak tijd voor ons – hij komt geregeld even aanwaaien. Cato roept altijd hoopvol zijn naam als de deurbel of telefoon gaat; ze is dol op hem.
Hoewel hij zelf geweldige ouders heeft, beschouwen we hem allemaal een beetje als gezinslid. Dat ziet hij zelf ook zo en hij wijst me er dan ook regelmatig op dat ik zijn naam nog steeds niet op de verjaarskalender heb bijgeschreven. Dat ik zijn verjaardag uit mijn hoofd ken, doet niet terzake, hij hoort er gewoon op, vindt hij.
D wil altijd graag blijven eten. Dat is voornamelijk voor de gezelligheid, want vaak lust hij eigenlijk niet wat we eten, ook als ik hem vantevoren had verteld wat ik ging koken. Soms moet ik er een beetje van zuchten, maar direct daarna vergeef ik hem weer, want D doet altijd erg zijn best om beleefd te zijn (‘De aardappels zijn wel erg lekker’).
Ik heb het al vaker geschreven, Philip en D kunnen eindeloos spelen. Ze hebben een aantal thema’s waarop ze onbeperkt variëren en struinen als ware Blues Brothers de buurt af, waarbij de karakters worden afgestemd op de situatie. Soms komen ze rollen tekort en wordt dat even ongecompliceerd als ingenieus opgelost (‘Nu was ik even degene die mij doodschoot’). De cast kan oneindig worden uitgebreid, ongeacht leeftijd of sekse. Als ze hier thuis spelen doet Jet sowieso mee, maar Cato wordt net zo makkelijk ingezet.
In de vakantie komt D meestal wat vaker, dan is hij vrij van school. Van de week kwam hij zijn kerstwensen brengen. Vier kaarten, een voor ieder kind en voor John en mij een samen. Kerstkaarten zoals kerstkaarten horen te zijn: handgeschreven en met een persoonlijke noot voor ieder van ons.
Aan Jet schreef hij over haar mooie oorbellen, aan Cato dat ze zo’n grote meid aan het worden is. Op onze kaart had hij ook erg zijn best gedaan. D. is niet kerks, en hier had hij duidelijk over nagedacht. Kijk nou toch eens wat een schat. (En laat ik niks horen over dat handschrift. Hij wordt dokter, dat is duidelijk.)
Binnenkort wordt hij elf. Ik ga hem onmiddellijk op de verjaarskalender bijschrijven.
Vriendjes
9 juni 2007
Vandaag was Philips beste vriend de hele dag bij ons. De aansluiting met D. (9) is altijd indrukwekkend. De kinderen hebben precies dezelfde manier van spelen: met oneindige fantasie en minimale middelen, zonder grotemensenbeperkingen als logica en chronologie sluiten Asterix, geheim agenten en wilde paarden naadloos op elkaar aan. Het is fascinerend om te zien hoe de kinderen elkaars spel aanvullen en compromissen sluiten. Vandaag hebben ze met z’n drieën weer eindeloos avonturen beleefd, John is nog een paar uur met hen naar het heempark geweest en ’s avonds is D. blijven eten.
Gisteren was vriend A. (6) jarig. Zijn moeder is een vriendin van me en behoort met haar twee zonen tot de harde kern van onze regionale thuisonderwijsgroep. We spreken vrijwel wekelijks ergens af. Nu was het ook weer gezellig; de kinderen speelden, wij zaten in de tuin en smulden van M.’s taarten. Omdat het een klein uur rijden is naar hun huis, hebben we onderweg het luisterboek van Ronja de roversdochter gedraaid. Meestal gaan we een à twee keer per week naar een uitstapje waarvoor we een poos in de auto moeten zitten en van die reistijd maken we altijd gebruik door boeken, hoorspelen of muziek te luisteren.
Wat kinderliedjes betreft is de Canadese zanger Raffi sinds lange tijd onze lieveling. Hij gebruikt aansprekende thema’s en articuleert duidelijk, daar hebben de kinderen redelijk wat Engels van opgestoken. Ik was hem ooit op het spoor gekomen toen Jet een liefde voor beloega’s had opgevat en Raffi daar een liedje over gemaakt bleek te hebben. Inmiddels hebben we zeven van zijn cd’s. Om een indruk te geven hier de eerste minuut van ‘Baby Beluga’.
Van alle markten thuis 