Gelukkige bosmarmottendag!

2 februari 2013

Het hoge woord is eruit: er hangt voorjaar in de lucht. Dat had u waarschijnlijk ook gezien toen u vanmiddag de was buiten hing (en anders wist u het omdat de NS al vier dagen op rij de normale dienstregeling aanhoudt), maar het is ook officieel: Punxsutawney Phil, de bosmarmot uit Pennsylvania, heeft het voorspeld.

Punxsutawney Phil, de bosmarmotOfschoon Valentijnsdag, de kerstman en Halloween met groot enthousiasme onthaald zijn, is Bosmarmottendag in Nederland helaas een ondergeschoven kindje. Terwijl het zo’n heerlijk feest is. Ieder jaar op 2 februari ontwaakt de bosmarmot uit zijn winterslaap. Als hij bij het verlaten van zijn hol zijn eigen schaduw ziet, keert hij terug naar bed en zal de winter nog zes weken duren. Ziet de bosmarmot zijn schaduw echter niet, dan loopt de winter op zijn eind en is het voorjaar nakende.

Sedert de traditie in 1887 begon, hebben Phil en zijn voorvaderen 99 maal hun schaduw gezien. Slechts zeventien keer kon er een vroege lente voorspeld worden. Bosmarmottendag 2013 kan dus met recht een heugelijke dag genoemd worden.

Als je Groundhog Day nog niet kent, is vandaag de dag om de film te kijken. Ik zal er ten behoeve van het verrassingseffect niet te veel over vertellen, maar de titel is wat mij betreft spreekwoordelijk geworden voor het menselijk lot, la condition humaine. Er zijn seizoenen waarin ik zelf het gevoel heb in een eeuwigdurende Groundhog Day terechtgekomen te zijn – de ochtenden waarop je wakker wordt met Sonny & Cher in het hoofd en een eindeloze dag van sisyfusarbeid in het vooruitzicht; dat je als een bosmarmot terug in je leger wilt kruipen. Maar ook als je die dagen niet kent, is het een geweldige film, hoor.

Mocht je Punxsutawney Phil overigens niet voor honderd procent vertrouwen, dan kun je je eigen ceremonie organiseren; bij gebrek aan een bosmarmot gebruike men een willekeurig kind of huisdier. Ik haal de havaianas vast uit de zomeropslag!

Wakarimasu

14 augustus 2012

Het begon ermee dat John in de bibliotheek kwam. Daar was hij de laatst vijvenveertig jaar niet geweest, dus het was een uitje op zich. Wat iedereen weet die weleens in een bibliotheek komt, maar wat mijn duifje nog niet wist, is dat een bibliotheek eigenlijk een snoepwinkel is waar je gratis mag proeven. Een slechte bibliotheek zet prominent snaaigoed neer dat makkelijk wegglijdt en door iedereen snel meegegrist wordt, maar een goede bibliotheek heeft snoep uitgestald dat je zelf niet een, twee, drie zou pakken. Lekkerigheidjes die nieuwsgierig maken. Ze bevatten net wat andere ingrediënten, kunnen je plotseling verrassen of herinneringen losmaken.

Zo ging John alleen om wat boeken terug te brengen en kwam hij thuis met een stapeltje verrassingen, waaronder deze.

Hij koesterde warme herinneringen aan de tv-serie. Ik was te jong toen Shogun werd uitgezonden en het leek me nu allemaal wel erg gedateerd. Maar: immer bereits iets nieuws te proberen.

Het gegeven is sowieso leuk: het eerste Nederlandse galjoen dat Japan bereikte. In 1598 vertrok een Nederlandse vloot van vijf schepen (Hoop, Geloof, Liefde, Trouw en Blijde Boodschap) naar de Straat van Magellaan. Eigenlijk heette een van de boten Erasmus, maar omdat het beter bij de rest paste, werd hij wedergedoopt tot Liefde. Het was het enige schip dat de reis volbracht; in 1600 bereikte het Japan.

De Liefde had een Engelse stuurman, William Adams (de VOC had vaker Engelse bemanningsleden in dienst), die zich na de eerste cultuurschok zo thuisvoelde in Japan, dat hij er nooit meer wegging. Hij werd een volwaardig lid van de samenleving en vertrouweling van de opperbevelhebber, de shogun. Dankzij Adams’ bemiddeling konden de Nederlanders vanaf 1609 handel drijven met Japan.

Niet alles in de serie en het boek klopt met de geschiedenis, maar wel veel. In Shogun heet de Liefde nog Erasmus en is de naam van Adams veranderd in Blackthorn. Meer hoef je eigenlijk niet te weten. De gedateerdheid valt verrassend mee; alleen de schipbreuk in het zwembad op de filmset geeft weg dat de serie 32 jaar oud is. Wat ik zelf gaaf vind, is dat alle Japanse acteurs onvertaald zijn gebleven. Je begrijpt dus net zoveel als de westerse stuurman.

Zo sloop Japan langzaam ons huis binnen. Jet verscheen eens in kimono aan de ontbijttafel.

De wakarimasu’s en anjin-sans vielen steeds vaker. Anjin is Japans voor ‘stuurman’ en wakarimasu betekent ‘ik begrijp het’  – twee uitdrukkingen waar rijkelijk mee gestrooid wordt in de film.

Er moest met stokjes gegeten worden natuurlijk; en Cato en Jet vonden een Japanse theeceremonie noodzakelijk om zich echt goed te kunnen inleven. Dus togen we naar een uitgelezen plek voor drinkkommetjes:  de kringloopwinkel. Alle soorten en maten, bijna Japanser dan in Japan zelf, met de mooiste tekeningen en gouden randjes, zo uit oma’s vitrinekast. Als je daar groene thee uit drinkt, smaakt het veel lekkerder. Let vooral op de blauwe nagellak. Heel Aziatisch. Die keizerinnen hadden allemaal bijzondere nagels.

Victoria bekwaamde zich ondertussen in het laat-middeleeuwse balletje-balletjespel zoals dat gedurende de Edoperiode gespeeld werd in de voorhoven van de tempels in het amitabha-boeddhistische Kamakura. Daar gaan we veel geld mee verdienen.

Er staat alleen nog een bezoek aan het Sieboldhuis op de agenda. Shogun hebben we aangeschaft, de serie is zo mooi en fascinerend dat we hem zeker nog eens zullen kijken.

Ik zeg: domo arigato en sayonara. Maar niet voordat ik afsluit met een van de haiku’s die Jet gemaakt heeft tijdens het project.

Bloemen zijn speciaal
in een vaas of een plantsoen
zolang ze het doen.


  • De dvd-box Shogun is te koop met EAN-code 8714865559437.
  • Het Sieboldhuis doet ook mee aan de museumjeugduniversiteit die in september weer door het hele land van start gaat.
  • Meer ideeën voor een Japanprojectje in de post ‘Verrassingsmap’ (origami, Japanse beeldende kunst).
  • Het boek Learning from Shogun, Japanese History and Western Fantasy geeft een opsomming van feiten en fictie in Shogun. Hier als gratis pdf.
  • Voor de winderige novemberavond als het bamzaaien is gaan vervelen: twaalf triviantvragen over Shogun.
  • Boeken die we erbij gelezen hebben:
    • Claus Stamm, Drie sterke vrouwen,  een verhaal uit Japan. Mooi volksverhaal waar Cato geen genoeg van kon krijgen.
    • Peter Dennis, Aardbeving, vanaf ca. 3000 voor Chr. tot heden uit de serie: Reis door de tijd. Goede serie, goed boek.
    • Annelore Parot, Kimono en Yumi. Snoezige prentenboekjes over een kokeshi, een traditioneel Japans popje.
    • Mary Pope Osborn, Night of the ninjas. Philip en Jet hebben hem bij wijze van uitdaging in het Engels gelezen, maar er is ook een Nederlandse vertaling: In het land van de zwarte krijgers. De hele serie The Magic Tree House van Pope Osborne is trouwens mooi om Engels mee te leren lezen.
    • Arend van Dam, Mart en de Liefde. Verrassend goed verhaal waarin vroeger en nu samenkomen. Het andere boekje van Arend van Dam, De hofreis, en meer in het genre: Achter de rode zon (Mariska Hammerstein), Thijs en de geheime VOC-kaart (Lizette de Koning) waren drie keer niks: slecht verhaal, slecht geschreven of AVI-nulniveau.

Hoewel Jet niet meer in vol ornaat de straat op gaat om haar dagen als Laura Ingalls Wilder door te brengen, 1) is de negentiende eeuw nog steeds een favoriete periode.

Mal hoe die dingen lopen. Mij heeft het als kind nooit geïnteresseerd, de negentiende eeuw. Geschiedenis sowieso niet. Ik hield wel van lezen. Thea Beckman, Jan Terlouw, Evert Hartman. En ik hield van de verhalen van mijn opa. Over zijn jeugd, de oorlog, de politieke situatie in de jaren ’30, ’40, ’50, ’60. Maar de link tussen boeken, verhalen en geschiedenis had ik nooit gelegd. Terwijl dat nou juist geschiedenis is.

Geschiedenis bestaat uit verhalen. Mooie, grappige, verdrietige, razendmakende verhalen. Verhalen waarover je moet nadenken. Kritisch, malend. Om dingen vanuit verschillende gezichtspunten te zien. De verhalen van mijn opa waren gekleurd door zijn eigen rode bril (‘Willen we naar de Dam? Dan gáán we naar de Dam!’). De verhalen van mensen die in dezelfde tijd leefden, maar in een andere maatschappelijke of geografische positie zaten, waren heel anders. Als je al die verhalen hoort, ga je beter snappen waarom dingen zijn zoals ze nu zijn. Waarom ze soms veranderd moeten worden. Of waarom het juist prettig is dat het zo is.

De geschiedenis van de pioniers in Amerika stond niet in mijn top tien van te leren dingen. Ook niet in mijn top zeventig. Ik heb niks met cowboys en indianen, ik heb nooit meer dan zes minuten van een western kunnen uitzitten (alleen het intro duurt al gauw een kwartier) en heb nog nooit Het kleine huis op de prairie op televisie gezien. Maar ik had van verschillende kanten begrepen dat de boéken van Het kleine huis echt de moeite waard waren. Dus haalde ik het eerste deel uit de bibliotheek.

En Het kleine huis in het grote bos bleek inderdaad leuk. De eerste pagina’s waren even schrikken, met uitgebreide beschrijvingen van de varkensslacht, maar vanaf ‘Kerstmis’ was Jet verkocht. Alle volgende delen 2)  heeft ze verslonden, avondenlang terwijl John voorlas. Als zij er een uit hadden, las ik hem daarna.

De boeken zijn zo mooi omdat ze jaar na jaar laten zien welke worstelingen, succesjes, tegenslagen, tevredenheid, hoop en tragedies de landverhuizers doormaakten. Je leeft mee met de eerste oogst, de grote droogte, de langzame maar gestage bouw van het huis, wéér een verhuizing. Je volgt hun trek naar nieuwe oorden, de onderlinge communicatie. Je ziet Laura opgroeien.

Het gaf ook altijd stof tot praten. Hoe ze bleven doorzetten, hoe heerlijk het is dat wij wel stromend water hebben. Lange tijd gingen de gesprekken aan het avondeten over de manier waarop Laura en haar zusjes door hun moeder behandeld worden. Ik begon er vaak zelf over, want bij de onvriendelijke opvoeding van Ma Ingalls stak ik zelf tamelijk gunstig af, vond ik.

De tv-serie hebben we nog altijd niet bekeken. Ik heb wel een paar stukken gezien waar Pa Ingalls met ontbloot torso en een bijl over de schouder loopt, terwijl Laura en haar zusjes schaterend een heuvel af rennen en Ma Ingalls teder toekijkt. Beelden die in niets lijken op de boeken, waar de karakters groeien en je de ontwikkeling van een land volgt door de ogen van een generatie.

Zoals ik zei: het is goed om altijd verschillende versies van een verhaal te horen. En er is een boek over een achtjarig meisje dat in precies dezelfde tijd leefde als Laura Ingalls, maar dan in een heel andere situatie. Vriendin-collega Elisabeth gaf me de tip.

Louise Erdrich schreef in The Birchbark House over Omakayas (spreek uit: oo-MAA-kee-jaas), een meisje van het Ojibwevolk, een van de grootste groepen indianen van Noord-Amerika. Zoals je in het Kleine Huis leest hoe de familie Ingalls boter karnde, huizen bouwde en jaagde, zo lees je in Omakayas hoe een ander volk in precies dezelfde tijd in haar levensonderhoud voorzag. De angst waarmee Ma Ingalls naar de inheemse wilden keek, is veranderd in de bevreemding waarmee Omakayas kijkt naar die witte mensen met hun lelijke voeten (geen wonder dat ze van die rare hoge schoenen dragen, denkt ze).

The Birchbark House-serie bestaat uit drie delen, waarvan er absurd genoeg maar eentje in het Nederlands vertaald is, deel 1: Omakayas, het meisje van het Geesteneiland. Het tweede deel, The Game of Silence en het derde, The Porcupine Year zijn alleen in het Engels verkrijgbaar. Dat is jammer, want het tweede deel is misschien nog wel mooier dan het eerste. Ze horen ook zo bij elkaar. Hoewel Jet nog geen lange Engelse boeken leest, hebben we ze toch gekocht. Ze kosten een maar een paar pond bij amazon.co.uk (gratis verzenden vanaf 25 pond) of bookdepository (nooit verzendkosten). Ik lees voor en vertaal. Gaat in het begin een beetje langzaam, maar dat is niet erg. En na een paar hoofdstukken merk je dat er steeds minder vertaling nodig is.

Als toetje kreeg ik een filmtip van een vriendin. Ze had Jettes verkleedpartijen gezien en dacht dat dit misschien wel iets voor haar was. Dr. Quinn, Medicine Woman. Het duurde even voordat ik mijn westernaversie opzij gezet had, maar toen ik zag wie een glanzende bijrol als Kid Cole vertolkt, ging ik overstag.

Ja, hij heeft toevallig ook zijn gitaar bij de hand.

De hele serie is geweldig. Het speelt zich af in de tijd van Laura Ingalls Wilder en Omakayas, de tweede helft van de negentiende eeuw. Alles komt voorbij, maar dan in kleur. 3) Het dagelijks leven, de misoogsten, medische vooruitgang, nieuwe Europese immigranten, de eerste vrije slaven, het begin van de rechtspraak, de eerste stoomtrein, het eerste schooltje, contacten met Cheyennes, de massamoord bij de Washitarivier.

De Nederlandse Dr. Quinnsite staat hier, heel uitgebreid. De afleveringen zijn op youtube en in veel bibliotheken te vinden. De dvd’s zijn momenteel ook in de uitverkoop voor 14,95 euro per seizoen, zag ik zowel op de EO-site als bij bol.

———————-

1)  Zoals u hebt kunnen lezen in deze deeltjes uit de succesvolle reeks ‘De doldwaze avonturen van het thuisonderwijskwartet’:

Terug


—–

2) De reeks bestaat uit tien delen van Laura Ingalls Wilder met tekeningen van Garth Williams. In het eerste deel is Laura (de hoofdpersoon) vier jaar oud en bij ieder deel wordt zij ouder.

  • Deel 1: In het grote bos.
  • Deel 2: Op de prairie.
  • Deel 3: Aan de rivier.
  • Deel 4: De grote hoeve – onafhankelijk te lezen. Gaat over de jeugd van Almanzo Wilder, Laura Ingalls’ echtgenoot.
  • Deel 5: Aan het Zilvermeer.
  • Deel 6: De lange winter.
  • Deel 7: De stad op de prairie.
  • Deel 8: Een huis voor Laura.
  • Deel 9: De vier prairiejaren.
  • Deel 10: Onderweg.

Hierna volgt een soort epiloog, niet meer geschreven door Laura Ingalls Wilder, maar door Roger MacBride. Gaat over Rose, de dochter van Laura en Almanzo Ingalls.

  • Deel 11: Het Kleine Huis-kookboek. Zoals de titel zegt. Hoef je niet te lezen, is ook nauwelijks (tweedehands) verkrijgbaar.
  • Deel 12: Op de heuvel.
  • Deel 13: Bij de bron.
  • Deel 14: Bij de boomgaard.

Terug

—–

3) Het ziet er onwijs goed uit, maar vaak dus ook heel echt. Verreweg de meeste afleveringen zijn geschikt voor mijn kinderen (ook dertienjarige Philip die momenteel alleen van James Bond en actiefilms houdt, vindt ze mooi), maar er zitten een paar nare stukken tussen. De aflevering over de opkomst van de Ku Klux Klan was bijvoobeeld te akelig voor Jet (10) en Cato (5).

Terug

Hoax

30 juni 2012

De afgelopen week circuleerde er een foto in de sociale media waarop het leek alsof de Toekomst uit Back to the Future gearriveerd was. Daar reist Marty McFly met zijn vette DeLorian naar een tijdperk van zwevende skateboards, automatisch passende kleren en andere fantastische toekomstmuziek. Volgens de foto speelt de film zich af in 2012. Het plaatje was echter bewerkt, want de werkelijke D-Day ligt drie jaar later, op 21 oktober 2015.

Even wachten dus, voordat we de balans kunnen gaan opmaken en zien wat er werkelijk uitgekomen is van de toekomstdromen uit 1985. Sommige noviteitjes uit de film zijn al gemeengoed geworden: skype, iPad, draadloze computerspelletjes. Andere dingen zullen nooit uitkomen: Lady Di op de Britse troon. En het blijft afwachten of de dubbele stropdas veel anschluss zal vinden.

We hebben gelukkig nog drie jaar. Drie jaar om de hele trilogie minstens zes keer te zien. Drie jaar om te blijven fantaseren dat we met zelfstrikkende Nikes een hoverboard zullen berijden. En ondertussen kun je ook even dit boek te lezen dat deze maand een Vlag en Wimpel won: Groeten uit 2030 van Jan Paul Schutten. 

Net wat verder weg dan 2015, dus extra tijd om voorspellingen te laten uitkomen. Philip heeft het boek van kaft tot kaft verslonden en kwam regelmatig verslag doen van een blik in de verte. Telkens als we langs een windmolenpark rijden, declameert hij met luide stem hoeveel jaar het kost voordat zo’n molen eindelijk quitte draait en zijn eigen energieproductie eruit heeft. Ook de foto van de meneer in de kano die door een zee van plastic zakken en jerricans peddelt, maakte indruk. De gadgets in het boek lonken: huizen van de toekomst, coole auto’s, robots. Op bol.com kun je wat pagina’s bekijken.

Zeg ‘huis van de toekomst’ en je zegt Chriet Titulaer. In de inleiding van Groeten uit 2030 staat ‘Wil je lachen? Lees dit boek dan in 2030’. Zo is Chriet ook altijd goed voor een kwartier lol. Laatst zag ik hem voorbijkomen in een documentaire over toekomstvisies. Het waren oude beelden waarin hij met een ‘lichtgewicht’ videocamera (formaat dekenkist) op zijn schouder liep om te laten zien hoe men haarscherpe beelden kon vastleggen terwijl men gewoon rondliep. Dat was niet voor iedereen weggelegd natuurlijk, en de meeste van zijn snufjes waren helaas ook verboden in Nederland. Je kunt zeggen wat je wilt, maar hij stak wel zijn nek uit, Chriet. Hij moet geweten hebben dat zijn futuristische gadgets in veel gevallen zouden worden ingehaald door de tijd. Toch ging hij op die fiets zitten. We schrijven 1985, het jaar dat Marty McFly de toekomst binnenreed.

It’s a Wonderful Life

24 december 2011

Toen ik vier jaar geleden voor het eerst van deze film hoorde, was ik wat sceptisch. Ik ben niet dol op zwart-wit films en als hij werkelijk zo goed was als iedereen zei, waarom had ik er dan nooit eerder van gehoord? Als het zo’n klassieker was, waarom werd hij dan niet jaarlijks op tv uitgezonden, net als A Christmas Carol? Het antwoord weet ik nog niet, maar het zal iets te maken hebben met mijn gebrek aan filmkennis, want sindsdien ben ik veel mensen tegengekomen die de film wel gewoon kennen. En er net zo lyrisch over zijn als ik.

We kijken hem ieder jaar minstens twee keer. Bij het uitzoeken van filmfoto’s zei Jette zojuist nog: ‘Ik heb meteen zin om hem op te zetten!’ En ieder jaar ontroert hij weer, zelfs de moeilijkst te ontroeren (mannelijke, puberende) gezinsleden.

De film opent met een shot van de hemel, waar het een drukte van belang is. Een van de engelen-in-opleiding krijgt de opdracht om George Bailey, eervol inwoner van het stadje Bedford Falls, te helpen. George heeft het idee dat hij niets waard is en staat op het punt om van de brug te springen. ‘Was ik maar nooit geboren’, zegt hij. Aan de engel de taak om George duidelijk te maken dat hij zich danig vergist. George krijgt de kans om te zien hoe het leven in Bedford Falls eruit had gezien als hij inderdaad nooit geboren was. Voor alle leeftijden, met een prachtig einde.   

  

It’s a Wonderful Life is overal te koop, te huur en te leen, onder meer als dvd met EAN-code 8714865550335. Als je eerst meer over de film wilt weten (inclusief clou en einde), dan vind ik dit een mooie recensie.

Nee, de baby is er nog niet. En zolang de baby er niet is, gaat het dagelijkse ritme gewoon door. De kinderen lopen als Oempa-Loempa’s in een chocoladefabriek achter me aan om te helpen waar nodig. Vaatwasser uitruimen, was wegleggen, boodschapje doen, groente schoonmaken, koken, veters strikken (die van mij en van Cato) – tijd genoeg om te praten, te vragen, te lachen en te filosoferen. De clubjes en sporten kabbelen voort, Sint-Maarten kwam en ging, vriendjes scharrelen hier en daar, er wordt buiten gespeeld en gelogeerd, Sinterklaas kwam (heel vroeg) en bleef.

Zo nu en dan rollen de Oempa-Loempa’s me als een Violet Beauderest naar tafel of bureau zodat ik kan helpen met hun werk, want ook dat gaat gewoon door. De uitjes staan momenteel op een laag pitje, maar wat we niet in het echt kunnen zien, halen we ergens anders vandaan. En omdat u anders ook maar duimen zit te draaien tot mijn bevalling, deel ik mijn bronnen gul en graag. Geen kefir, geschiedenis of knutselen ditmaal, maar kunst.

Zo is daar vers uitgekomen: Nacht in het poppenhuis van Anna Woltz en Thé Tjong Khing.

Gemaakt ter gelegenheid van ‘XXSmall’ in het Haags Gemeentemuseum, de nieuwe tentoonstelling vol miniatuurhuizen: van 17e-eeuwse chic via een Gerrit Rietveldhuis tot Victor & Rolf- en ADO-poppenkamers.

In Nacht in het poppenhuis gaat Willemina logeren bij haar tante Sara. Tante heeft een poppenhuis dat alleen bekeken mag worden, niet aangeraakt. Als Willemina even alleen in de kamer is, kan ze zich niet beheersen en breekt per ongeluk een figuurtje van het poppenhuis. ’s Nachts sluipt ze uit bed om haar fout te herstellen en het beeldje te lijmen. Maar dan komen de bewoners van het huis tot leven. En ze zijn not amused met wat Willemina heeft gedaan.

Een van de pronkstukken van de tentoonstelling in het Gemeentemuseum is geleend uit het Haags Historisch Museum, waar we al vaker naar de poppenhuiskamer gingen kijken. Voor de illustraties in Nacht in het poppenhuis heeft Tjong-Khing duidelijk gebruikgemaakt van het mooie oude pand aan de Korte Vijverberg:

Op bol.com kun je acht voorbeeldpagina’s van Nacht in het poppenhuis inzien.

En als je nou niet hoogzwanger bent en gewoon naar Den Haag gaat om de tentoonstelling te bezoeken, dan loop je natuurlijk meteen even binnen bij het Mauritshuis. Het Gemeentemuseum zit weliswaar aan de andere kant van de stad (mooi te combineren met Museon en Omniversum), maar het Haags Historisch ligt op drie Oempa-Loempa’s verwijderd van het Binnenhof en het Mauritshuis.

Ik schreef hier over de audiotour, maar het Mauritshuis heeft ook een heel verdienstelijke kindergids. Zonder een bezoek aan het museum is hij al de moeite waard, en als je langsgaat, is het helemaal leuk om alvast wat schilderijen in het boek te bekijken of na afloop nog eens na te gaan wat je echt gezien hebt. Het is te koop in de museumwinkel, maar met isbn 9789081472319 kun je vast ook wel bij je plaatselijke boekhandel terecht en bovendien hebben veel bibliotheken het in collectie. Op de site van het Mauritshuis kun je het boek hier doorbladeren. Omdat de tekst daar moeilijk leesbaar is, heb ik zelf nog een piepkleine selectie ingescand – als je op het plaatje klikt, opent het in pdf.

Klik op het boek voor een voorbeeldpdf

Nog een mooie kindergids is die van het Rijksmuseum: Ik zie, ik zie wat Rembrandt ziet. Anders dan die van het Mauritshuis bevat deze gids minder informatie en meer mogelijkheden tot zelluf-doen: stickers, voelplaatjes, tekeningen. Je kunt hem meenemen in het museum, dan leidt hij je rond langs topstukken als het poppenhuis van Petronella Oortman, Het melkmeisje van Vermeer en Winterlandschap met ijsvermaak van Avercamp. Je kunt de gids ook bestellen in de museumwebwinkel en hem gebruiken als snuffel- en stickerboek. Als je op het plaatje hieronder klikt, opent er weer een pdfje met voorbeeldpagina’s.

Klik op het boek voor een voorbeeldpdf

En als je met stalpoten thuiskomt van het rondlopen door al die prachtige musea, dan zet je de kinderen achter een toepasselijk dvd’tje. Bijvoorbeeld uit de box Kunst voor kinderen. Acht luchtige tekenfilms van een halfuur over Leonardo da Vinci, Rembrandt van Rijn, Edgar Degas, Claude Monet, Michelangelo Buonarroti, Vincent van Gogh, Mary Cassatt en Andy Warhol. Zo kom je de winter wel door.

—-

Handig:

Triptiek (1)

31 januari 2011

Omdat het waarschijnlijk niemand ontgaan is dat vorige week de vierdelige serie Rembrandt en ik begonnen is, grijp ik de gelegenheid aan om nog wat kunstverzamelingen door te geven. Ik bleek meer op voorraad te hebben dan verwacht (als ik tot een indianenstam had behoord, had ik vermoedelijk Onuitputtelijke Bron geheten), daarom maak ik er een drieluik van.  

Zo is How Art Made the World een grote aanrader. Weer van de BBC, weer mooi. Deze miniserie geeft een overzicht van de kunstgeschiedenis op alle continenten en trekt daarbij een parallel met onze tijd. Wat was de functie van kunst destijds? Welke overeenkomsten zijn er met het heden?  

In BBC-aanse traditie is de serie doorspekt met anekdotes en prachtige filmbeelden, waaronder de vondst van de Bronzen van Riace

 

Deze beelden werden in 1972 bij toeval gevonden door meneer Mariottini, op vakantie in de provincie Calabrië. Terwijl Stefano Mariottini, die een enthousiast sportduiker was, ronddook in de Ionische Zee, zag hij acht meter onder het wateroppervlak op de zeebodem een handje uit het zand steken.

Bij het ophijsen kwam er een bronzen beeld tevoorschijn, twee meter lang en gemaakt rond 445 voor Christus in Griekenland.

Tijdens het graven werd nog een tweede bronzen krijger gevonden. Waarschijnlijk werden de beelden ooit van Griekenland naar Rome vervoerd en leed de boot schipbreuk, waarna de krijgers tweeduizend jaar op de Ionische zeebodem lagen. Buiten dat ze mooi gemaakt zijn, markeren ze een bijzondere periode in de Griekse beeldhouwkunst, waar je in de serie meer over kunt horen.

How Art Made the World is een aaneenschakeling mooie verhalen die verteld worden, getoond en uitgelegd. De website van PBS hierover is mooier dan die van de BBC zelf, met aanvullende informatie en voor fanatiekelingen zelfs een gedeelte met lesideeën. Maar gewoon kijken is natuurlijk het fijnst. Een box met vijf dvd’s, te leen in de bibliotheek of te koop voor 14,95.

Morgen het tweede deel van dit drieluik. En in de tussentijd niet vergeten:

Rembrandt en ik
nog drie maandagen om 22.05 uur op Nederland 1

Ondanks de anderhalf miljoen kijkers was er wel wat kritiek op de eerste aflevering (stijve dialogen, taalgebruik te hip, zeventiende-eeuwse straten te schoon), maar dat vind ik allemaal geneuzel: het zag er hartstikke mooi uit en keek heerlijk weg.

Als je het eerste deel gemist hebt, kun je het hier of op uitzendinggemist nog bekijken.