Deze lijst stond op de website van het KNAG, maar is er later afgehaald. Omdat ik de pagina zelf bewaard had, kan ik hem integraal plaatsen. Hieronder de letterlijke tekst (alleen bibiliografische cursivering, delen van de opmaak en verbetering van opvallende spelfouten zijn van mij).
Door de jury aanbevolen geografische jeugdboeken 2003
De winnaar is:
Gezichten in het vuur door H. Mankell
Zie voor de beschrijving het juryrapport.
De volgende boeken zijn absolute aanraders, zowel voor de school(bibliotheek) als voor thuis.
Het begin van de zee door Annemarie van Haringen
Uitgeverij Leopold
Leeftijd: vanaf 6 jaar; ook om voor te lezen
Het jongetje Kofi gaat op zoek naar het begin van de zee. Daar waar de zee komt aanrollen op het strand is toch immers het einde? Steeds meer mensen en dieren gaan mee op de zoektocht in zijn boot om het begin van de zee te vinden. Wat ze vinden is zeker geografisch! Een prachtig geïllustreerd prentenboek met een bijzonder speels kort verhaal dat een Zilveren Griffel won (voor de tekst) Deze auteur/ illustrator heeft al meer prijzen gewonnen voor haar illustraties.
De dans van de drummers door Hans Hagen
Uitgeverij Van Goor
Leeftijd: vanaf 9 jaar
Prachtig boek met fraaie illustraties van Philip Hopman. De woorden van de verhalen volgen het ritme van de trommels De lezer komt terecht in de magische sfeer van een nacht met volle maan in Ghana. Op het strand bij een vuurtje danst de oude meesterdrummer Dudu Addi en slaat daarbij op zijn trom tot de maan vol boven de horizon staat. Die nacht zal hij bepalen wie van de zes door hem uitgekozen kinderen zijn laatste leerlingen zullen zijn. Dudu Addi heeft voor elk kind een passende trommel klaarstaan onder een doek in de kleuren zwart blauw rood groen geel en wit. Elk kind moet een kleur kiezen die bij hem of haar past. Wie verkeerd kiest moet vertrekken. Die nacht vertelt Dudu over elk kind een verhaal dat hoort bij zijn of haar leven.Als ze goed naar zijn verhaal luisteren en goed nadenken over de betekenis van hun verhaal kunnen ze de goede kleur kiezen. Het is een zeer mooi en beeldend voorleesboek.
De grote reis van Marita door Anton van der Kolk
Uitgeverij Van Goor.
Leeftijd: vanaf 6 jaar voor te lezen en vanaf 8 jaar zelf te lezen.
Het eerste deel van het boek gaat over Marita en haar moeder die temidden van hun grote familie leven op Herteneiland, een eiland voor de kust van Costa Rica. Ze kennen iedereen op het eiland, maar haar moeder houdt van Erik en die woont in Nederland. Erik wil graag dat ze bij hem in Nederland komen wonen. Dat is de grote reis. In het tweede deel wordt met veel humor beschreven voor welke problemen Marita en haar moeder komen te staan in hun nieuwe omgeving waar alles anders is en ze behalve Erik niemand kennen. Maria leert snel, maar haar moeder heeft het veel moeilijker. In het derde deel gaan ze met vakantie terug naar Herteneiland. Marita merkt dan dat ze anders is geworden. Op het eiland kan haar vroegere vriendje bijvoorbeeld nog niet lezen! De korte hoofdtukjes en de heldere, directe taal maken het ook een erg mooi voorleesboek voor kinderen vanaf 6 jaar.
Alles over Spanje door Rik Zaal
Uitgeverij Querido
Leeftijd vanaf 9 jaar
Een erg leuk boek voor kinderen die met hun ouders naar Spanje op vakantie gaan. De ouders zullen er overigens ook van genieten. Op een humoristische en boeiende manier worden veel wetenswaardigheden over land en bevolking beschreven. Geschiedenis, festiviteiten, gewoonten, bezienswaardigheden en dergelijke worden toegelicht met levendige verhalen en anekdotes. Het is een reisgids, maar het leest als een spannend leesboek.
De olifantenjongen door Ellen Tijsinger
Uitgeverij Van Goor
Leeftijd 12 jaar
Een Keniaanse jongen, Kari, is door zijn grootmoeder liefdevol en gezellig opgevoed. Zijn moeder is toen hij nog klein was verdwenen en zijn vader is onbekend. Op zijn twaalfde jaar wordt hij door haar weggestuurd omdat zij geen voedsel meer heeft om hem te voeden en geen geld om hem te kleden en naar school te sturen. Door de droogte is de oogst mislukt en hij moe noodgedwongen elders leren op eigen benen te staan. Hij belandt in de grote stad en weet zich staande te houden in een straatbende onder leiding van Kabero. Dank zij de goede lessen van zijn grootmoeder komt hij uiteindelijke goed terecht. Het blijkt dat hij een bijzondere gave heeft: hij kan communiceren met olifanten. Daardoor worden ongelukken voorkomen en dat dwingt groot respect af.
Marokko aan de plas door Karlijn Stoffels
Uitgeverij Querido
Leeftijd 13-14 jaar
Het boek geeft een indringend beeld van een jongen die in twee culturen leeft; Issa is de tweede zoon uit een traditioneel Marokkaans gezin in Nederland. Thuis spreekt hij Marokkaans, met zijn vrienden een soort straattaal en op school Nederlands.Dat wordt hem soms wel wat teveel en de school vindt hij dan ook niet leuk. Het beeld van de school is wat ontluisterend. Hij moet naar het VMBO-groen die in de vriendenkring de ezelschool genoemd wordt. Hij leert vechten en komt terecht tussen twee vechtende groepen, de Plassers uit de Plaswijk en de Vlugters uit de Vlugtwijk. Daarna volgend de gebeurtenissen elkaar snel op.
Het is het verhaal van een jongen uit een gezin dat niet kan integreren omdat de vader voortdurend vertelt hoe slecht Nederland wel is en Issa daartegen in opstand komt, evenals zijn broer die al het huis uit verbannen is. Spannend en realistisch geschreven! Van de auteur die in 2001 de Glazen Globe won.
Enkele reis paradijs door An Na
Uitgeverij Lemniscaat
Leeftijd: 13-15 jaar
De hoge verwachtingen van Young Ju over het nieuwe vaderland waar ze naar toe gaan blijken niet uit te komen. Ze gaat van Korea naar Amerika, waar haar vader en moeder hard moeten werken om zich een klein huis te kunnen veroorloven en een matig bestaan. Ze wil integreren en zich helemaal thuis voelen in de USA. Haar vader kan de situatie niet goed aan en drinkt steeds meer en raakt verward in zijn eigen gedachtegang. Young Ju wordt heen en weer geslingerd tussen twee culturen en het leven wordt steeds moeilijker voor de familie. Aan gesprekken over wat er met hen gebeurt, komen ze niet toe omdat haar moeder 3 banen heeft om het hoofd boven water te houden.
Een boek dat opvalt door het prachtige taalgebruik en treffende beschrijvingen van de mensen die met veel hoop en weinig bezit in de USA aankomen en het er ternauwernood kunnen redden.
De onwillige bruidegom door Bali Rai
Uitgeverij Facet
Leeftijd 14-15 jaar
De kaft van het boek spreekt van een ‘ontroerend verhaal over een vreemdeling in eigen huis’Daarmee is niets teveel gezegd. Het is een opvallend boek, omdat het dit keer eens niet gaat over een meisje dat door ouders en broers geterroriseerd en tegen haar zin uitgehuwelijkt wordt, maar over een jongen. Manny woont met zijn familie in Engeland in een kleine gemeenschap waarin de waarden en tradities uit India een dominerende rol spelen. Hij heeft er niets mee, wil er weinig van weten en tracht zich er aan te onttrekken. Hij moet, net als zijn broers uitgehuwelijkt worden en besluit zichzelf niet als een aantrekkelijke huwelijkspartner voor te doen. Geholpen door vrienden tracht hij de slechte zoon van de familie te worden. Zijn reis naar India die meer een verbanning is, het verblijf bij zijn autoritaire ooms en de armoede van de mensen daar sterkt hem in zijn idee dat hij niets meer met de cultuur van zijn ouders te maken wil hebben. Het is een spannend boek, dat tussen de regels door een uitgelezen beeld geeft van het leven in Engeland van deze immigranten en de terreur die ze uitoefenen op elkaar om iedereen binnen de eigen familiekring te houden. Een uitzonderlijk thema en een uitzonderlijk boek dat goed en eigentijds vertaald is.
Liever zwart door Dolf Verroen
Uitgeverij Van Holkema en Warendorf
Leeftijd 6 jaar, AVI niveau 5, om zelf te lezen
Een aandoenlijk boekje over kinderen in een multiculturele omgeving. In beeldende taal geschreven en prachtig geïllustreerd. Het meisje Anne zit als enige witte leerling in een zwarte klas. De gesprekken tussen de kinderen, met de juf en met haar ouders, stellen haar gerust. Een klein maar lief boekje over een meisje dat liever zwart was en daar alle moeite voor doet, op de voet gevolgd door de (witte) poes.
Stenen, vulkanen, fossielen door A.Lind en A. Rockstrom
Geologie voor kinderen
Uitgeverij Ploegsma
Leeftijd: ongeveer 8-10 jaar
Een mooi geïllustreerd boek over geologie voor kinderen; systematisch opgebouwd met heldere teksten, een register en een determinatietabel voor stenen. De lay-out is prachtig, met aquarellen en tekeningen. Zeer bruikbaar voor opdrachten in de klas, kinderen kunnen zelf van alles vinden door de logische opbouw van het boek. De tekst sluit erg goed aan bij de plaatjes en de kaarten geven een beeld van de plaatsen op aarde waar de verschijnselen plaats vinden.
De reis om de wereld van A tot Z door Gilles Eduar
Uitgeverij Querido
Leeftijd ongeveer 5 jaar
Een prentenboek dat aantrekkelijk en informatief is. Het verhaal is grappig en interessant voor kinderen. Zebra Zorba en Aagje de giraffe gaan op huwelijksreis de hele aarde wond. De kinderen mogen mee! Overal waar ze stoppen valt veel te zien en wat de kinderen kunnen zien staat aangegeven in de tekst. De kleurrijke illustraties zijn van Lucy Cousins. Het boek nodigt uit tot veel kijk en zoek-plezier; helaas niet (meer) in de boekwinkel te koop. Zeker een tocht naar de bibliotheek waard!
Kinderen zoals jij en ik van UNICEF
Uitgeverij Lannoo / Forte
Een zeer informatief en kleurrijk naslagwerk over de leefwijze van kinderen overal ter wereld.
Thematisch worden allerlei aspecten van het bestaan behandeld, met korte informatieve teksten en prachtige kleurrijke foto’s Een naslagwerk dat niet mag ontbreken in de school en waar kinderen ook thuis zeer veel plezier aan zullen hebben. Door de illustraties en de korte teksten is het geschikt voor een grote leeftijdscategorie; zowel kinderen van 6 jaar als van 12 jaar kunnen met plezier dit boek bekijken.
De aarde vanuit de hemel door Yann Arhus Bertrand
Uitgeverij Lannoo
Leeftijd van 5 tot 15 (en ouder)
Van het beroemde boek waarin de foto’s van de reizende tentoonstelling door Europa staan, is een speciale uitgave voor kinderen gemaakt. De prachtige foto’s, de keuze van de onderwerpen aangevuld met tekst en tekeningen geven voor kinderen een kleurrijk beeld van de verschillende landen, steden en dorpen. Kinderen kunnen zelf de platen bekijken en ook als ze nog niet kunnen lezen, valt er op de foto’s veel te zien. Ook voor volwassenen een bezit!
Het boek over het weer: een wervelende reis door weer en wind door Michael Allaby
Uitgeverij Gottmer
Leeftijd ongeveer 12 jaar
Een rijk geïllustreerd naslagwerk dat zeker niet in de schoolbibliotheek mag ontbreken. Een echte aanrader ook voor kinderen die geinteresseerd zijn in natuurverschijnselen. De illustraties bestaan vooral uit foto’s, maar de verschijnselen worden ook aan de hand van tekeningen en schema’s uitgelegd. Deze combinatie van foto en schematische tekening werkt zeer verhelderend. Elk natuurverschijnsel is voorzien van uitvoerige tekst.
De prijs van poep door Rindert Kromhout
Uitgeverij Leopold.
Leeftijd ongeveer 12 jaar
Een goed boek over bemesting en de wijze van bewerking van landbouwgrond in verschillen de delen van de wereld. Ook de verschillende manieren waarop tegen de eigen leefomgeving wordt aangekeken is erg instructief. Fraaie foto’s en een helder verhaal. Een nadeel van het boek is de bijzonder kinderachtige kaft, terwijl de titel ook niet aantrekkelijk is voor de doelgroep. De kaft suggereert dat het boek bestemd is voor 4-jarigen, terwijl de tekst en de illustraties hoogste klas basisschool of brugklas is bedoeld. Het boek zal zeker niet misstaan in de schoolbibliotheek van het voortgezet onderwijs, maar doe er dan wel een kaft om.
Van alle markten thuis 